30/04/2014

MÁIS




(S)

-Na excelente recensión de X. M. Eyré: http://tendencias.galiciaconfidencial.com/nova/18767.html

-No ZIG ZAG: http://www.crtvg.es/cultural/corte-a-corte/entrevista-a-rosalia-fernandez-rial-que-fala-do-seu-novo-libro-ningun-amante-sabe-conducir

CRÍTICA DE X. M. EYRÉ PARA GALICIA CONFIDENCIAL. AUTOR DA RECENSIÓN: X. M. EYRÉ:


Desde a mesma apariciín da maquina, do maquinismo, amor e velocidade foron conxugados na mesma declinación unha chea de veces, mais non por iso cada vez  que recunca nisto a tenativa carece de novidade, e non só novidade polo particularismo que representa a visión de cada autora ou autor. No caso concreto do  volume de Rosalía Fernández Rial, Ningún amante sabe conducir,estutúrase en tres apartados; o poemario, “Percorrido”; unha primeira reflexión sobre o poemario, para a que bota man da prosa poética; e un “bonus track” escrito en forma teatral e que nace dunha terceira reflexión. O volume en si vén encabezado por uns  moi coñecidos versos nos cales Rosalía de Castro (cales non o serán?!) se reivindica como muller rebelde porque non canta nin ás pombas nin ás flores.
A maioría da xente, ao escoitar a palabra automóbil tende a imaxinalos nunha xeografía urbana, porén este “Percorrido” reflicte un escenario interurbano, o cal lle fornece un meirande número de posibilidades expresivas xa que cada poema titúlao a nomenclatura de sinais de tránsito: fin de núcleo urbano, a cen.prohibido adiantar, dirección obrigatoria, pendente perigosa, vadopermanentepaso a nivel ...visiblidade reducida, perigo e vía sen saída. Non tratándose de tituacións caprichosas ou ad hoc, senón que corresponden a unha visión, unha concepción do amor , do amor e a relación carnal, como travesía, como choque: en defintiva, como fenómeno ao cal se lle poden aplicar sinlizacións, unha sinalización variada. Son títulos tenden a ser máis descritivos que interdicións, responden á interpretación dun determinado momento da relación amatoria, unha relación evolutiva e moi rica en matices, describen conceptos relativos á relación amatoria ou inclusive a relación en si. Por outra banda, os poemas son verticais, vertixinosos querendo responder á velocidade coa que os automóbiles se desprazan; o cal convida a unha lectura veloz, moi rápida, dun poemario que é rico na parte interpretativa, polo cal aconsellamos ou unha lectura repousada ou, aínda mellor, as relecturas que cumpran a fin de non perder esa riqueza interpretativa. E tamén, como se pode deducir logo do dito, poemas dotados dun forte erotismo; erotismo e non pornografía, por suposto.
Logo desta viaxe da voz poética, viaxe en 24 etapas, en 24 poemas, do canto amatorio, a “Marcha atrás” supón a primeira reflexión sobre o poemario, o cal significa que esa reflexión vai ser dupla, por lado metaliteraria e por outro lado sobre o obxecto da escrita. Estrutúrase en cinco apartados, o primeiro é unha descrición interpretativa sobre o poemario, na segunda diríxese á lectora ou lector, na terceira chega á conclusión de que só na literatura se fai ben o amor aínda que na cuarta teña que acudir ao pospretérito e na quinta confese que matou o eu lírico. Un eu lírico que concebiu o poemario como road movie poética, dun xeito moi transxenérico. Un eu lírico moi ecléctico que nesta segunda parte recorre á prosa poética como modalización expresiva. Non moita a distanciaentre o feito poético e a da prosa poética, certamente, mais indica claramente a necesidade deste primeiro e posterior proceso reflexivo tanto sobre a propia escrita como sobre o obxecto da escrita.
E, efectivamente, aínda será necesaria unha terceira parte, unha segunda reflexión para a cal se bota man do teatro, dunha fórmula teatral lírica, fondisimamente lírica, estrurada en once escenas protagonizadas por dúas personaxes ( Axudante e Lanzadora) que tamén reflexionan sobre o obxecto poético, a relación amatoria. Cómpre sinalar que a teatralización non é exclusiva desta parte, podéndose observar no poemario enteiro. Na primeira parte xa se nota en canto vexamos a voz poética como un desdobramento da autorial, ou, mellor, como un boneco, como  un monicreque seu que lle serve para experimentar e para espellar. Na segunda parte, a da prosa poética, a parecen outras personaxes, a voz poética ou narradora diríxese a outras personaxes, personaxes fundamentais como o propio texto, quen le e o obxecto poétizado ou narrado.
Eis, pois, un volume que deixa unha lectura certamente atraente. Resulta difícil non sentirse atraído xa desde o título, renunciar a ler un libro con título tan suxestivo. A riqueza simbólica trascende o poemario e áchase tamén inoculada na prosa poética e na teatralización, mais o poemario en si responde a unha concepción como road movie, que á súa vez é un subxénero que sempre se asimila á narrativa aínda que non sexa exclusivamente narrativo, á narrativa e á cinematografía aínda que neste caso non se poidan enterder as road movie da sétima arte en a influencia de Jack Kerouac.

22/04/2014

con

M
 EME
de Magazine,
de Montse Dopico,
de mirada...





 
foto: César López



ENTREVISTA REALIZADA POR MONTSE DOPICO PARA O SEU MAGAZINE CULTURAL:

Rosalía Fernández Rial acaba de publicar o seu novo poemario, ‘Ningún amante sabe conducir’. Unha obra na que a paixón conduce á fusión dos corpos. Coa colisión como imaxe. Na que liñas anteriores exploradas pola autora estouran, mutan, gañan matices. É, ademais, o segundo libro que lle publica Positivas, tras ‘Vinte en escena’.
‘Ningún amante sabe conducir’ ten unha primeira parte de versos, unha segunda de prosa poética e unha terceira que se achega ao teatro. O teu poemario anterior, ‘Vinte en escena’, estruturábase sobre 20 actos… É a mesma procura da confluencia entre artes?
É verdade que, no meu discurso artístico, busco moito a interdisciplinariedade. Os meus grandes referentes son a poesía, o teatro e a música, aínda que tamén poida haber influencia das artes plásticas, por exemplo. Mais teatro, música e poesía son a base da estrutura, e tamén do fondo, do contido.
‘Ningún amante sabe conducir’ é un poemario de amor, cunha forte carga erótica. Unha historia contada a través da colisión, do accidente automobilístico como metáfora. Por que?
Porque é unha paixón desatada, que conduce irremediablemente cara ao accidente, e iso condiciona a propia forma dos poemas: a presenza da velocidade… É o desexo como instinto, unha paixón irracional, na que a voz lírica parece ás veces que se volve un pouco louca… Esa é a idea.
Había nos teus libros anteriores, como en ‘Átonos’, unha reivindicación dos sentidos. Como dis no teu blog, “non sabemos percibir” porque estamos atrapados na monotonía diaria. Nese sentido, é como se ‘Ningún amante’ incidise niso, pero desde outro camiño.
Si. É iso mesmo, mais levado ao extremo. Mais cun certo toque de antipoética. Aposta por un sentir máis primixenio, máis conectado ao instinto, un deixarse levar, fronte a esa cotianeidade que nos atrapa, si. Porque estamos tan condicionados pola monotonía cotiá que non podemos sentir nin vivir. Aínda que neste libro é un pouco o contrario: o instinto leva ao accidente, porque se cadra é mellor vivir con intensidade, aínda que sexa menos, que non vivir, que non ter vida.
Como pensaches esa estrutura en tres actos? Podería ser tamén como unha obra teatral.
Si que pode verse como unha obra en tres actos, e conectaría co esquema teatral de ‘Vinte en escena’, nese sentido. Só que en ‘Vinte en escena’ sería unha estrutura máis de posta en escena, e ‘Ningún amante’ é unha proposta que trata máis de romper os esquemas. Por iso dicía que ten unha certa condición de antipoética: é unha linguaxe máis espida, foi un traballo máis de pulir que de engadir, adxectivar… Porque, aínda que recolle liñas das obras anteriores, tenta romper con elas, ir máis alá delas, e contra a propia concepción das obras, dos principios sobre os que foron construídas: tampouco nun sentido moi posmoderno, porén!. ‘Ningún amante’ é, -non sei se dicir máis contemporánea-, pero hai nela unha aposta maior pola hibridación de xéneros. A parte máis poética, a primeira, ten certa narratividade porque conta a historia dunha amante que vai en busca do seu amante. A segunda parte é prosa, pero moi poética, e trata o tema do accidente. A terceira é un diálogo, coa súa parte teatral e narrativa, pero tamén poética. Hai unha confusión entre os tres xéneros, un diálogo entre eles. As fronteiras dilúense entre eles.
Hai certas imaxes que se repiten, como a da lingua, que estaba por exemplo en ‘Átonos’.
Hai imaxes que son como bases, que se reiteran, mais que tamén van adquirindo matices, como a da lingua, ou as metáforas musicais. Ou as comparacións con instrumentos. Flashes que son xa parte da túa identidade como autora…
E que remiten ao teu primeiro libro, ‘En clave de sol’, e as súas tonalidades nocturnas. Este primeiro libro reflectía unha vontade de liberación individual e colectiva. En ‘Vinte en escena’ seres marxinais fálannos desde a súa posición fóra da sociedade…
Concibo a creación, e a vida, desde a reivindicación do colectivo. En ‘Átonos’ iso estaba moi claro, porque os poemas acababan nun “nós”. Todos seguían un camiño cara á colectividade. En ‘Vinte en escena’ o núcleo son persoas sen teito, que viven sen guión preestablecido. E a reflexión que se formula é se as persoas que non teñen nada non serán máis libres que as que viven seguindo un plan perfectamente ordenado, con tantas ataduras que non poden vivir. Ao mesmo tempo, apúntase a que a sociedade é responsable de todo isto, que as persoas sen teito son vítimas do individualismo que domina a sociedade… En ‘Ningún amante’, esa expresión do colectivo é máis violento: é o choque, o accidente, o que nos leva a ser conscientes da realidade. Non vai tanto na vía sensorial como ‘Átonos’, nin nese sentido tan social como ‘Vinte en escena’. É máis como un golpe de efecto sobre o lector.
A unión dos corpos, os afectos, a procura da comunicación co outro estaban xa presentes, tamén, nos outros libros. Mais en ‘Ningún amante’ emerxe con máis forza.
Hai liñas que antes só se apuntaban e que en ‘Ningún amante’ se despregan con forza. Eses temas que dis conflúen na velocidade en ‘Ningún amante’, nesa idea do accidente, que é como un estourido, do que non sabemos se sairá a fin ou algo novo. O erotismo exprésase, así, de forma máis directa…
Entón o accidente non ten que acabar en final, en morte? Porque se fose así sería case como un castigo, un fin tráxico para esa paixón desatada. Que é un tema do máis clásico…
Non está todo pechado, non. Na primeira parte hai algo que queda aberto e que continúa na segunda. E nesa segunda non está conceptualizado o accidente como algo negativo, senón como a unión dos corpos. Por iso na terceira parte hai unha confusión dos personaxes, non sabemos se os dous corpos se fundiron nun…
Hai humor, xa desde o título, en ‘Ningún amante’. E tamén nos nomes dos poemas, que parecen sacados dun manual de conducir. Iso si que non estaba nos poemarios anteriores, non si?
Pois é verdade. Hai unha irreverencia, un atrevemento, unha tendencia antipoética como che dicía. Poemas con versos curtos, moi directos, moi contudentes. Porque é como un paso máis, un atreverse máis, unha ruptura: é sexo máis que ampr, é ironía xa desde o título… É como un darlle a volta ao poético.
Outro libro recente é ‘Un mar de sensacións’. E tes máis de autoría compartida.
Si, esa reivindicación da colectividade tamén a levo así á práctica. ‘Un mar de sensacións’ ten dúas partes. A primeira é unha guía da Costa da Morte, de Xan Fernández, con roteiros, e en cada roteiro hai paradas. A segunda parte son poemas sobre esas paradas, e é o que escribín eu. Participei noutros libros colectivos, como ‘Follas de Carballo’. Cando se cumpriron os 35 anos da Asociación Lumieira, fixemos este libro con varios autores de Carballo.
A Asociación Lumieira publicouche os primeiros poemarios, de feito.Tes participado en recitais do Batallón Literario da Costa da Morte. Canto influíu no feito de que ti participases nesas obras colectivas?
Non pertenzo ao Batallón por xeración, pero si que teño participado en varios recitais e teño relación con eles, claro. Son unha referencia moi importante para min, desde o principio. Xente coma Miro Villar, Paco Souto…
Publicaches todos eses libros en pouco tempo. Tiñas algús xa escritos?
Tiña cousas escritas e outras que fun facendo. Supoño que cando es nova vai todo máis rápido, tes moitas ganas de experimentar… Co tempo veñen a experiencia e a sabedoría… Mais eu aínda teño 25 anos…
Empezaches coa música, antes da poesía.Tamén vai haber música nas presentacións de ‘Ningún amante’?
Estamos mirando, si. Aínda que haberá un toque distinto. En ‘Vinte en escena’ había música con distorsión, con efectos… Estamos mirando a ver.

09/04/2014

07/04/2014

De cadernos e cuestións


Hoxe, no Caderno da Crítica, de Ramón Nicolás:
http://cadernodacritica.blogaliza.org/2014/04/07/cuestionario-proust-rosalia-fernandez-rial/ 




Cuestionario Proust: Rosalía Fernández Rial

Desde o blogue de Ramón NicolásCaderno da crítica, esteCuestionario Proust a Rosalía Fernández Rial:
«1.– Principal trazo do seu carácter?
- A abstracción. Así, sen concretar.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
- A Honradez, en especial na modalidade de impulso irreprimible.
3.– Que agarda das súas amizades?
- Que sexan como son. Mais, postos a pedir, “Amor” (a poder ser, platónico).
4.– A súa principal eiva?
- Pisar ás miñas parellas de tango. Coa muiñeira, o rock ou a salsa non me pasa (aclároo por se alguén que nos estea lendo me quere sacar a bailar). En calquera caso, esa debe ser unha eiva secundaria. A principal penso que é a dúbida perpetua, mais non estou moi segura.
5.– A súa ocupación favorita?
- A ningunha actividade que me entusiasme lle chamaría “ocupación”.
6.– O seu ideal de felicidade?
- Ser Feliz.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
- Aquela que tivera menos graza.
8.– Que lle gustaría ser?
- Un personaxe de ficción.
9.– En que país desexaría vivir?
- En Fantasía. E, de non ser posible, no das Marabillas.
10.– A súa cor favorita?
- A da Utopía.
11.– A flor que máis lle gusta?
- A das “cen follas”.
12.– O paxaro que prefire?
- A Ave Fénix.
13.– A súa devoción na prosa?
- Ser moi devota duns poucos magos. E, logo, deixarme sorprender.
14.– E na poesía?
- Aínda máis.
15.– Un libro?
- Si, por favor. Grazas.
16.– Un heroe de ficción?
Robin Hood existiu?
17.– Unha heroína?
- A de Trainspotting parece boa.
18.– A súa música favorita?
- Sempre depende do momento.
19.– Na pintura?
- Tamén.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
- Mataríame se revelase a súa identidade.
21.– O seu nome favorito?
- O dese/a heroe/heroína real.
22.– Que hábito alleo non soporta?
- O de copiar e pegar sen citar.
23.– O que máis odia?
- Que o ser humano sexa capaz de odiar.
24.– A figura histórica que máis despreza?
- A de quen coartou a liberdade, en calquera das súas formas.
25.– Un feito militar que admire?
- O dos Jedis contra os Siths, son os únicos exércitos nos que creo.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
- O das ilusionistas.
27. – De que maneira lle gustaría morrer?
- En escena, tras a mellor función da miña vida.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
- O onirismo con alucinacións.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
- Os infantís. As cativas e cativos poden “facer de min un pandeiro”, expresión moi de Celso Emilio –de quen, si, son devota–.
30.– Un lema na súa vida?
- Miña avoa materna, Lema Touriñán.